محل استقرار پمپاژ آب برحسب شرائط محل متغیر بوده و اغلب در محل برداشت آب (چاه، چشمه، رودخانه) می باشد. از نظر كلی باید محل استقرار پمپ را با درنظرگرفتن خطر طغیان رودخانه و یا خطر استغراق، قرارداده و گذشته از آن باید در مقابل خطرات ناشی از ریزش محل و رطوبت نامناسب و یخبندان محافظت نمود. در داخل محوطه ایستگاه پمپاژ و در كف ساختمان آن شیب 1% منظور نمود و برای هركدام از ماشین آلات موجود، پی و پایه مجرائی درنظر گرفته می شود.

با علم به اینكه ایستگاههای پمپاژ معمولاً در گودترین نقاط شهر واقع می شود، باید تدابیری برای جلوگیری از خرابی تلمبه خانه ها در اثر ورود آبهای سطحی حاصل از بارندگی درنظر گرفت.
در مواردیكه محل تلمبه خانه در داخل شهر است باید ساختمان آن از نظر وضع ظاهری، نظیر منازل مسكونی اطراف بوده و منظره ناخشایندی ایجاد نگردد.

الف- محل ایستگاه پمپاژ وقتی منبع تغذیه چشمه باشد:
درصورتیكه محل برداشت آب چشمه باشد چند حالت زیر مطرح می گردد:

۱- در صورتیكه ارتفاع چشمه ها از ارتفاع مخزن ذخیره بیشتر باشد آب در اثر نیروی ثقل به منبع تغذیه هدایت شده و احتیاجی به عمل پمپاژ نخوهد بود، كه در اغلب روستاهای دارای چشمه این پدیده در سهولت كار آبرسانی آن محل كمك زیادی خواهد نمود.

۲- در صورتیكه فاصله بین محل برداشت آب (چشمه – چاه – رودخانه و غیره) تامخزن تغذیه زیاد نباشد، یك حوضچه جنبی در محل برداشت آب درنظر گرفته و با ارتباط آب داخل چشمه و حوضچه فوق میتوان دبی مورد نظر را از حوضچه، برداشت نموده و از ورود ذرات ریز و گرد و غبار به داخل تأسیسات جلوگیری نموده كه بعداً آب با عمل پمپاژ به منبع توزیع، انتقال داده خواهد شد.

۳- در صورتیكه فاصله بین محل برداشت آب تا مخزن ذخیره زیاد باشد، برای جلوگیری از طولانی شدن بی مورد شبكه لوله كشی، سعی می شود بهترین شرایط را برای حمل استقرار پمپاژ تعیین نمود.

ب – محل ایستگاه پمپاژ وقتی منبع تغذیه چاه باشد:

در صورتیكه برداشت آب از چاه باشد چند حالت زیر مطرح خواهد بود:

۱- درصورتیكه برداشت آب از یك چاه منفرد مورد نظر باشد ساختمان ایستگاه پمپاژ مستقیماً روی چاه واقع شده و عمق مكش (فاصله قائم سطح آزاد آب مورد برداشت تا محور پمپ) حداكثرباید 5/4 تا 6 متر باشد.سایت مرجع مهندسی ایران

۲- در صورتیكه عمق مكش از 5/4 تا 6 متر بیشتر باشد بعلت اشكالات ناشی از عمق زیاد دو راه حل درنظر گرفته می شود :

الف- موتور را روی چاه و پمپ را روی سطح آب چاه قرار داده و توسط میله ای حركت محور موتور را به محور پمپ انتقال می دهند.
ب- موتور و پمپ را با هم در یك پوسته فلزی آب بندی شده در داخل چاه غوطه ور می سازند.

۳- در صورتیكه برداشت آب بجای یك چاه منفرد از چند چاه صورت می گیرد (كه در تاسیسات آبرسانی شهرهای بزرگ به این مسئله برخورد می گردد) دو راه حل زیر نیز پیش بینی می شود :

الف- ممكن است روی هر كدام از چاهها یك پمپ، پیش بینی نمود كه خود مستقلاً مخزن اصلی را تغذیه نماید كه در این حالت برای رعایت مسائل اقتصادی، تأسیسات مربوط به فشار قوی و فشار ضعیف و تابلوهای كنترل و غیره را در یك ساختمان مشترك كه محل آن به رعایت تعادل افتهای فشار در مركز ثقل نواحی مورد نظر باشد ، قرار می دهد ، آنگاه لوله رانش هر پمپ را به یك محفظه مشترك بنام كلكتور هدایت نموده و از این كلكتور جهت تغذیه مخزن واقع در ارتفاع مناسب استفاده می شود.

ب- ممكن است تمام چاهها را تحت عملكردی پمپ قوی و یك ایستگاه واحد قرار داده و از قراردادن وسائل و ابزار آلات مكانیكی روی هر كدام از چاهها اجتناب ورزید ، در اینصورت باید مطابق شكل زیر لوله مكش تمام چاهها را با یك كلكتور بهمدیگر مرتبط ساخت .

در تمام این موارد ذكر این نكته ضروری است كه اختلاف ارتفاع بین سطح آزاد آب در منبع مكش و محور ماشین با درنظرگرفتن مجموع افتهای مربوط به هر كدام از لوله ای ماشین نبایداز حد متعارف 5/4 الی 6 متر تجاوز نماید.

مزایا و معایب:
طور كلی در شرایطی كه ارتفاع سیال داخل منبع مكش تا محل پمپاژ كم باشد بین دو سیستم نامبرده بادر نظر گرفتن شرایط ذیربط و بررسی مزایا و معایب آن دو، یكی از انتخاب و برای اینكار محاسن و معایب هر كدام سنجیده و مقایسه میگردد.

۱- هزینه
در سیستم دوم اگر فواصل چاهها از همدیگر زیاد باشد پمپ بسیار قوی مورد نیازبوده و خرج آن بیشتر و متعلقاب مربوطه نیز زیادتر است.

۲- از نقطه نظر برداشت
در سیستم دوم كه تمام چاهها تحت عملكرد یك پمپ قوی و یك دستگاه واحد قرار دارند و لوله مكش تمام چاهها با یك كلكتور بهم مرتبط است ممكن است دبی چاهها از یك محل دیگر تغییر نماید كه در اینصورت برای تنظیم دبی برای هر كدام از چاهها میتوان از شیر فلكه كه در ابتدای لوله مكش كار گذاشته می شود استفاده نمود، در صورتیكه در سیستم اول باید در هر یك از چاهها یك پمپ ، مختص آن چاه در نظر گرفت كه این خود، تهیه وسائل را ایجاب نموده و از نقطه نظر برداشت آب تولید اشكال خواهد نمود.

۳- از نقطه نظر راندمان كار
درصورتیكه در هر دو طریقه شرایط طوری فراهم گردد كه تاسیسات مربوطه با حداكثر دبی كار كند راندمان یك واحد بزرگ عمدتا بیشتر از راندمان كلی مجموعه واحدهای كوچكتر است در نتیجه از نقطه نظر راندمان روش دوم مناسبتر است.

۴- از نقطه نظر بهره برداری و سرعت راه اندازی
در روش دوم كه تمام چاهها تحت عملكرد یك پمپ قوی قرار دارند ، اگر لوله مكش طولانی باشد احتمال وجود خلاء در كلكتور در اوائل راه اندازی و یا راه اندازی بعد از یك توقف طولانی سبب بروز مشكلاتی شده و احتمالاً حركت مكانیزم را مختل خواهد نمود . از طرفی در روش اول انعطاف پذیری بیشتری موجود بوده و از واحدهای كوچك ساده تر می توان استفاده نمود.
بطور خلاصه برای پیش بینی یكی از دو سیستم فوق الذكر باید شرایط مخصوص آن محل و چگونگی بهره برداری آنها و سایر عوامل كمی و كیفی مورد ارزیابی قرار گرفته و انتخاب احسن گردد.

منبع:
masoodvahidi.blogfa.com